Tłumaczenia literackie – najtrudniejszy typ przekładu
Tłumaczenia literackie zaliczane są do jednych z najtrudniejszych rodzajów przekładu. W skład tekstów zaliczanych do tego rodzaju są dzieła literackie, podręczniki, czy książki naukowe. Zatem prawda różni się od wyobrażenia o tłumaczu, który zajmuje się jedynie przekładem bestsellerów.
Wiedza jest najważniejsza
Oprócz znajomości języka, tłumacz musi posiadać wiedzę na temat kultury danego kraju. Najtrudniejsze jest jednak doprowadzenie tekstu docelowego do poziomu, który odpowiadałby kunsztowi oryginału.
Mówi się, że poezję najlepiej przetłumaczy jedynie poeta. W tym stwierdzeniu kryje się dużo prawdy, gdyż bez odpowiedniego wyczucia, tłumaczenie będzie pozbawione duszy i wartości artystycznych oryginału. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku innych gatunków literackich.
Jaki powinien być tłumacz?
Powinien być to ktoś sprawdzony. Tłumaczenia z zakresu literatury wymagają bogatego słownictwa oraz rozległej wiedzy. Okolicznością działającą na korzyść tłumacza jest umiejętność wczucia się w autora. W dziełach literatury pięknej dużą rolę odgrywają wszechobecne opisy, których zadaniem jest budowanie nastroju i świata widzianego oczami bohatera.
Nie można zatem pozwolić, aby trud włożony przez autora został zaprzepaszczony przez braki językowe tłumacza.
Nie ulega wątpliwości, że o sukcesie promocyjnym dzieła na rynku zagranicznym decyduje jego tłumaczenie. Napisane w nieciekawy sposób nie przysporzy autorowi powodów do dumy. Często czytając książki zapomina się o tłumaczu, mając w głowie jedynie postać pisarza.
Trudności są na porządku dziennym
W trakcie prac nad tłumaczeniami istnieje zestaw czynników wpływających na sprawność całego procesu. Ważne jest dotrzymywanie terminów, gdyż termin publikacji dzieła nie może być przesunięty.
Na przetłumaczenie tekstu tłumacz ma stosunkowo mało czasu. Może się wydawać, że jest to zadanie proste, gdyż to autor wykonał najtrudniejsze zadanie, jakim było kreowanie świata swojego dzieła. Nierzadko proces ten trwa kilka lat, a tłumacz nie może sobie pozwolić na taki komfort pracy.
W wielu przypadkach istotne jest zastosowanie narzędzi usprawniających tłumaczenie i pozwalających na lepszą kontrolę rezultatów pracy tłumacza. Służą do tego Programy CAT, niesłusznie traktowane jako wyłącznie narzędzia wspomagające tłumaczenia techniczne. Dzięki nim tłumacz tłumaczy po prostu szybciej, wygodniej i ma lepszą kontrolę nad tym, co zrobił.